FILM: Shut up and Sing

Dixie Chicks: Shut Up and Sing (ook wel gewoon Shut Up and Sing genoemd) is een Amerikaanse documentairefilm uit 2006 over de controverse rond de Dixie Chicks, geproduceerd en geregisseerd door Barbara Kopple en Cecilia Peck.

De film volgt de Dixie Chicks, een uit Texas afkomstige, volledig vrouwelijke countrymuziekgroep, gedurende een periode van drie jaar van hevige publieke kritiek, woede onder fans, fysieke bedreigingen en druk vanuit zowel het bedrijfsleven als conservatieve politieke kringen in de Verenigde Staten. Dit gebeurde nadat leadzangeres Natalie Maines tijdens een liveconcert in Londen in 2003, onderdeel van hun Top of the World Tour, openlijk kritiek uitte op de toenmalige Amerikaanse president George W. Bush.

De tagline van de film, “vrijheid van meningsuiting is prima, zolang je het maar niet in het openbaar doet”, verwijst naar een scène waarin een geïnterviewde demonstrant zegt: “vrijheid van meningsuiting is prima, maar God zegene, je doet dat niet buiten het land en je doet het niet in het openbaar.”

De film opent tijdens de Top of the World Tour van 2003, en schetst de superstarstatus van de Dixie Chicks vóór het incident tijdens hun show in Londen. Ze hadden in de Verenigde Staten meer albums verkocht dan enige andere vrouwelijke band in de geschiedenis. Met de release van hun album Home in 2002 stonden ze opnieuw bovenaan de Billboard-hitlijsten. De nieuwe single van dat album, Travelin’ Soldier – een gevoelig lied over het leven van een soldaat tijdens de Vietnamoorlog en de jonge vrouw die op hem wachtte, maar vernam dat hij gesneuveld was – bereikte de eerste plaats in de US Billboard Hot Country Songs Chart.

De film gaat dan verder met een scène uit het concert van de Dixie Chicks op 10 maart 2003 in het Shepherd’s Bush Empire Theatre in Londen. De sfeer onder het Europese publiek stond in fel contrast met de aankondiging van de Amerikaanse president George W. Bush dat hij de invasie van Irak had goedgekeurd. Ongeveer 1 miljoen mensen hadden kort daarvoor in Londen tegen de naderende oorlog gedemonstreerd.

Tijdens de introductie van hun lied Travelin’ Soldier zei Natalie Maines, zelf afkomstig uit Texas:

“Voor de duidelijkheid: we staan aan jullie kant. Wij willen deze oorlog en dit geweld niet, en we schamen ons dat de president van de Verenigde Staten uit Texas komt.”
— Natalie Maines

De Britse krant The Guardian publiceerde Maines’ uitspraak in verkorte vorm als: “Just so you know, we’re ashamed the President of the United States is from Texas.” Kort daarna pikten de Amerikaanse media het bericht op en barstte de controverse los. Conservatieve groeperingen in de VS keerden zich fel tegen de Dixie Chicks en een storm van woede en kritiek volgde.

De film laat zien hoe de band reageert op de openlijke vijandigheid, de politieke en zakelijke tegenstand, en de fysieke bedreigingen die hen troffen. De band had niet zo’n hevige reactie verwacht, en wist niet goed of ze moesten “shut up and sing”, excuses moesten maken, of hun overtuigingen trouw moesten blijven en verdere confrontatie moesten riskeren.

De film volgt het dagelijks leven van de Chicks: samen met hun echtgenoten en kinderen thuis in Texas, in de opnamestudio in Los Angeles, tijdens het klaarmaken voor optredens, het maken van grappen met elkaar, het schrijven van songteksten en werken aan arrangementen.

De titel van de film komt uit een songtekst van de Dixie Chicks’ single Not Ready to Make Nice (2006), van het album Taking the Long Way, uitgebracht na de controverse. De kritiek en haatbrieven die ze ontvingen naar aanleiding van hun politieke uitspraken waren zo heftig dat de FBI en de Texas Rangers hen adviseerden een concert in Dallas, Texas, te annuleren. Ze kregen de originele brief te zien waarin een datum, tijd en plaats werden genoemd waarop Natalie Maines zou worden doodgeschoten, tenzij ze zou “shut up and sing”.

Het leven in een constante staat van angst eiste een zware emotionele tol van de Dixie Chicks, vooral omdat ze met hun kinderen op tournee waren.